Plan je bezoek

Christina van Zweden: herderin of Diana

Hernieuwd inzicht over het portret van een Zweedse koningin, door drs. Susanne Hilckmann, Radboud Universiteit Nijmegen

In het Historisch Museum Den Briel staat dit schilderij van Justus van Egmont te boek als Christina van Zweden als Diana, de romeinse godin van de jacht. Bij nadere beschouwing blijken geen van Diana’s jachtattributen aanwezig te zijn op de hond na.
Christina heeft een herdersstaf in haar hand. De staf heeft aan het uiteinde een soort lepel waarmee kluitjes of steentjes naar onwillig vee kunnen worden gegooid. In haar haar zitten bloemen verwerkt, terwijl een halve maan meestal Diana’s haar siert. Het kransje in Christina’s hand verwijst naar een bloemrijk grasland en niet zozeer naar jachtvelden. En een aantal van Diana’s belangrijkste attributen ontbreken: pijl en boog, pijlenkoker, speer en eventueel een jachthoorn.

Op dit schilderij staat de voormalig Zweedse koningin als herderin in een parklandschap. Een waterspuwende dolfijn (?) met putto op zijn rug versterken de arcadische idylle alleen maar.
Voor zover bekend is er maar één schilderij waarop Christina als Diana is afgebeeld. Een jaar of zes na haar troonsafstand heeft de Italiaanse schilder Giovanni (Gian) Domenio Cerrini (1609-1681) haar in die hoedanigheid weergegeven. Maar tijdens haar koningschap laat ze zich echter liever representeren als Minerva, de romeinse godin van de wijsheid, wetenschappen en kunst, vakgebieden die goed passen bij haar functie en waarin ze grote interesse heeft.
In de database PORTHIS van het Centrum voor Kunsthistorische Documentatie (Radboud Universiteit Nijmegen) zijn verschillende portraits historiés van Christina van Zweden te vinden, meestal als Minerva en een keer als Diana. Herdersallegorieën zijn niet opgenomen.

Drs. Susanne Hilckmann
Centrum voor Kunsthistorische Documentatie
Radboud Universiteit Nijmegen

Ga naar de inhoud